Żywienie paleo jest w miarę proste, kiedy stosujemy się do ustalonej rutyny i jadamy głównie w domu albo w miejscach, gdzie możemy dostać coś zbliżonego do paleo. Wszystko jednak się komplikuje, gdy jesteśmy w podróży, a szczególnie gdy lecimy samolotem. Jak pogodzić podróż lotniczą z byciem nowoczesnym jaskiniowcem?

Nie ma chyba nic bardziej nienaturalnego dla ludzi, niż bycie stłoczonym godzinami w ciasnej metalowej puszce poruszającej się 11 km nad ziemią z prędkością 850 km/h. Dodajmy do tego często zarwany sen i stres związany z pośpiechem i upokarzającym nieludzkim traktowaniu nas przy kontrolach bezpieczeństwa. Podróż samolotem jednak da się jednak przetrwać, a jedzenie okazuje się nie być tak poważnym problemem.

Kupując bilet na długą trasę w tradycyjnej linii lotniczej możesz mieć bardzo długą listę dostępnych posiłków, przykładowo w zachodniej Europie zależnie od kierunku lotu możesz mieć do wyboru następujące opcje (alfabetycznie z ich kodami):

• bez alergenów (ALML, rzadko spotykane)
• bezglutenowy (GFML)
• bez laktozy (NLML)
• bez orzechów ziemnych (PFML)
• bez ryb
• dla cukrzyków (DBML)
• dla dzieci (CHML)
• dla niemowląt (BBML)
• halal (MOML, muzułmański)
• hinduski (HNML, bez wołowiny)
• koszerny (KSML)
• laktoowowegetariański (VLML)
• lekkostrawny (BLML)
• niskobiałkowy
• niskokaloryczny (LCML)
• niskosodowy (LSML)
• niskotłuszczowy lub niskocholesterolowy (LFML)
• orientalny
• owoce (FPML, tylko)
• ryby i owoce morza (SFML, bez mięsa)
• standardowy
• wegetariański azjatycki (AVML, pikantny, z nabiałem)
• wegetariański dżinijski (VJML, także bez warzyw korzeniowych)
• wegetariański orientalny (VOML, podobny do azjatyckiego)
• wegetariański surowy (RVML)
• wegetariański zachodni (VGML, wegański, bez nabiału, jajek, miodu)
• z wysoką zawartością błonnika

No proszę, jak o nas dbają – do wyboru, do koloru, prawda? Niekoniecznie – tak naprawdę możemy wybrać tylko jedną pozycje z powyższej listy. Czyli możemy zamówić posiłek albo bez glutenu, albo bez laktozy (czytaj: bez kazeiny), ale nie bez obu tych alergenów. Całe szczęście za tą dość długą listą kryją się najczęściej nie więcej niż 3-4 różne uniwersalne zestawy, więc jest szansa, że dostaniesz uniwersalny posiłek niskotłuszczowy, niskosodowy, lekkostrawny, dla cukrzyków, bez glutenu, mleka, orzechów i ryb itp itd.

Zauważyliście, że w tej dość długiej liście mamy dość niszowe wymagania, ale nie ma do wyboru posiłku niskowęglowodanowego? Linie lotnicze nie wyobrażają sobie, że ktoś może chcieć ograniczać węglowodany, a dodatkowo niskowęglowodanowy posiłek byłby chyba dla nich najdroższy (czytaj więcej o diecie niskowęglowodanowej).

Posiłki dostajemy tylko w lotach przez ocean albo na odległy kontynent, a najczęściej latamy i tak tylko po Europie, gdzie w samolocie dostaniemy herbatniki albo kanapkę, a tanie linie lotnicze nie dadzą nam w ogóle niczego do jedzenia. W lotach europejskich w klasie ekonomicznej nie ma żadnej możliwości wyboru – każdy dostaje dokładnie to samo. Jednak brew temu, co można myśleć, na pokład można wziąć ze sobą dużo różnorodnego jedzenia.

Możemy wziąć ze sobą do samolotu:

• przygotowane samodzielnie posiłki w plastikowych pojemnikach – warzywa z mięsem, omlety, sałatki – cokolwiek lubisz i jadasz na zimno
• kupne gotowe dania (choć ze względu na brak możliwości podgrzania będą to głównie sałatki)
• kanapki z chlebem paleo (np. niskowęglowodanym z warzyw)
• jajka na twardo (obrane są praktyczniejsze i nie zaśmierdną się)
• mięso i wędliny – np. suche kabanosy składające się tylko z mięsa i przypraw
• owoce – najpraktyczniejsze są banany i jabłka, można też wciąż awokado, ale dojrzałe, żeby dało się je potraktować plastikowymi sztućcami
• warzywa – np. obrane marchewki, na upartego także gotowane albo pieczone ziemniaki
• orzechy (ziemne/arachidowe to strączkowe, a nie orzechy) i suszone owoce (np. rodzynki)
• gorzką czekoladę (co najmniej 75%)

Jeśli bierzemy jakieś płyny, to muszą być w plastikowych pojemnikach maksymalnie 100 ml, razem nie więcej niż litr, wszystko spakowane do jednej niedużej zamykanej przezroczystej torebki. W takich małych buteleczkach możesz więc wziąć ze sobą oliwę z oliwek lub własny sos sałatkowy, co może przydać się także na lotnisku, gdzie często da się kupić sałatki, których sosy są dla nas niejadalne (np. jogurt i olej słonecznikowy).

Kilka praktycznych rad dotyczących jedzenia w samolocie:

• unikaj pakowania jedzenia w folię aluminiową bo być może będziesz musieć wszystko odwijać przy kontroli bezpieczeństwa
• metalowe sztućce, konserwy i szklane pojemniki mogą zostać uznane jako przedmioty niebezpieczne
• praktycznie wszystko zachowa świeżość w temperaturze pokojowej przez kilka godzin, ale na dłuższe loty jak mięso, to tylko suche i solone (np. bardzo suche wędliny albo suszona wołowina beef jerky)
• samolot jest mały, ciasny, unikaj więc pokarmów i intensywnym zapachu, bo możesz uprzykrzyć innym lot, a obsługa może zacząć marudzić i prosić o schowanie jedzenia
• weź ze sobą po kilka sztuk plastikowych sztućców, papierowe serwetki i woreczki na odpadki (skórki, ogryzki itp)
• pamiętaj, że do niektórych krajów poza Europą nie można wwozić żadnego jedzenia, w szczególności owoców i warzyw – jak czegoś nie zjesz w samolocie, to być może będziesz musieć to wyrzucić pod wylądowaniu
• wszystko w konsystencji kremu (np. pesto, masło zwykłe lub orzechowe) może zostać uznane za płyn, wiec lepiej takich rzeczy unikać w pojemnikach ponad 100 ml
• gotowe sałatki mają najczęściej woreczek z sosem/dressingiem, który teoretycznie trzeba wyjąć i osobno dać do prześwietlenia, ale już kilkanaście razy leciałem z takimi sałatkami w plecaku i nigdy nie było żadnego problemu

Pomijając kwestię wypadków podróż samolotem wiąże się z ryzykiem dla zdrowia w związku z wielogodzinnym siedzeniem – zakrzepica może w pewnych przypadkach doprowadzić nawet do śmierci. Dlatego zmieniaj pozycję, ruszaj nogami, a od czasu do czasu wstań i pospaceruj, o ile to możliwe. Pamiętaj też o piciu wystarczającej ilości wody.

Podróż samolotem można przeżyć i okazuje się, że możemy wziąć ze sobą dużo zdrowego i różnorodnego jedzenia. Możesz sobie też uprościć życie i zaplanować głodówkę na czas podróży 🙂

Zobacz też wpisy o posiłkach bezglutenowych w samolocie: część 1 i część 2.

Czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Paleo dla dzieci? | Styl życia paleo