Autyzm i zespół Aspergera

Dieta paleo jest świetną metodą, by stracić na wadze i zyskać na zdrowiu. Co więcej, w ostatnich latach pojawiło się wiele badań wskazujących na ważną rolę żywienia w terapii dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera.

autyzm zespół Aspergera dieta paleo smak

Wysokocukrowe i przetworzone pokarmy znacznie pogarszają zachowanie wszystkich dzieci (czytaj więcej: Jedzenie i zachowanie). Rodzice dzieci autystycznych także od dawna zauważali, że duże dawki cukru nasilają objawy choroby.

Wiemy, że dzieci z autyzmem i ADHD mają dużo częściej alergie i nadwrażliwości pokarmowe niż ich zdrowi rówieśnicy {1}. Rodzice autyków potwierdzają, że choroba ta dotyczy nie tylko głowy, ale i jelit – powszechne są problemy trawienne, zatwardzenia, biegunki i bóle brzucha.

Już ponad 40 lat temu neuropsycholog dziecięca Mary Coleman zaobserwowała, że dzieci autystyczne na jej oddziale miały problemy trawienne, stolce tłuszczowe i niskie poziomy sodu w krwi i wapnia w moczu.

Co prawda nie potrafiła naukowo wykazać, że za tymi problemami stoją gluten i mleko, ale dzięki jej obserwacjom wielu rodziców zaczęło z powodzeniem stosować dietę u swoich dzieci.

Problem jest taki, że o ile biegunkę łatwo zaobserwować u dziecka, to bóle brzucha, wzdęcia i inne podobne objawy problemów trawiennych rodzice mogą przeoczyć, a dziecko, przez problemy z komunikacją, ich nie zgłasza.

Badania wykazały, że dzieciom z autyzmem szkodzą cukier, gluten ze zbóż i kazeina z mleka {2, 3, 4, 5} (czytaj więcej: Gluten – nie tylko celiakia | Zboża szkodzą | Nabiał – jeść czy nie jeść). Nawet polska Wikipedia w haśle o autyzmie {6} wśród przyczyn wymienia „zaburzenia metaboliczne, przede wszystkim nietolerancja glutenu i kazeiny”.

Po posiłkach bogatych w cukier, gluten i kazeinę znacznie częściej następują napady paniki czy furii, hiperaktywność, agresja czy samookaleczanie się (uderzanie głową w ścianę, wyrywanie włosów, drapanie się).

Częściową przyczyną tych zachowań jest bezpośrednia reakcja tych pokarmów na mózg, ale mogą one też być próbą radzenia sobie dziecka z bólami brzucha.

Niestety wszystkie te szkodliwe składniki są podstawą żywienia wielu dzieci – kaszki, chleb, serki… Spekuluje się, że mleko kozie albo krowie „A2” (zawierające tylko kazeinę A2, a nie A1 z A2) może nie mieć negatywnego wpływu na powstawanie i nasilanie objawów autyzmu {7} (czytaj więcej: Kazeina A1 i A2).

Zboża glutenowe i nabiał (mają białka opioidalne) uzależniają każdego, ale jest to szczególnie widoczne u dzieci z autyzmem – najczęściej jedzą głównie pokarmy mleczne i zbożowe i odmawiają jedzenia czegokolwiek innego. Niestety właśnie te pokarmy im najbardziej szkodzą.

Wydaje się też, że autyzm jest szczególnym rodzajem reakcji mózgu na stany zapalne {8, 9, 10, 11}. Na stany zapalne największy wpływ ma pożywienie – mleko, zboża, tłuszcze omega-6. Ważna jest też rola nadwrażliwości pokarmowych – niektóre dzieci mogą źle reagować na jajka, drożdże, strączki, cytrusy i inne pokarmy.

Badania pokazują, że zarówno dieta ketogeniczna (bardzo niskowęglowodanowa, jak i dieta bez pszenicy, glutenu i kazeiny są skuteczne w łagodzeniu objawów autyzmu {12}.

U dzieci autystycznych i z ADHD obserwuje się za niskie poziomy witaminy B12 i podwyższoną homocysteinę {13}. Homocysteina jest jednym z markerów stanów zapalnych, więc to kolejny argument za unikaniem prozapalnych pokarmów (zboża, nabiał…) u autyków. Witamina B12 występuje tylko i wyłącznie w pokarmach zwierzęcych, najwięcej mają jej mięso wołowe i jajka. Kurczak ma tylko śladowe ilości B12.

Pamiętaj, że choć nadwrażliwość na gluten zdarza się często u autyków, to jeszcze częściej jest widoczna zła reakcja na nieglutenowe białka pszenicy – pokarmy z pszenicą, ale bezglutenowe nie są rozwiązaniem.

Są też badania pokazujące wpływ tłuszczów wielonienasyconych (przemysłowe oleje roślinne – rzepakowy, słonecznikowy…) na powstawanie chorób neurodegeneracyjnych i autyzmu {14}.

Obecnie uważa się, że autyzm może mieć początek już w czasie ciąży {15}. Są badania pokazujące, że stany zapalne w organizmie matki mogą u dzieci powodować objawy podobne do autyzmu {16}. Stany zapalne powodowane są przede wszystkim nadmiarem tłuszczów wielonienasyconych omega-6, obecnością glutenu, kazeiny i podobnych białek w pożywieniu u wrażliwej na nie osoby oraz nadużywaniem węglowodanów.

Według innych badań autyzm występuje 4 razy częściej u dzieci otyłych matek z cukrzycą {17}. Im wyższa hemoglobina glikowana (HbA1c – z jedzenia węglowodanów) u matki, tym częstszy autyzm u ich dzieci {18}. Jeszcze inne badania pokazują, że panie, które w 20. tygodniu ciąży miały niski poziom witaminy D we krwi, były bardziej narażone na urodzenie dziecka z autyzmem {19}. Rozwój mózgu dziecka zależy od zdrowia mamy!

Badania łączą też zaburzenia zachowania (w tym ADHD oraz różne stopnie autyzmu) z zatruciami metalami ciężkimi zarówno u samych dzieci jak i u ich mam w czasie ciąży, przede wszystkim rtęcią (w krwi pępowinowej {20}, w tkankach dzieci {21} i nawet powietrzu, którym dzieci oddychają {22}), choć udokumentowany wpływ na rozwój mózgu dzieci mają ołów, mangan, glin (aluminium) i arsen {23}.

Do pozbycia się metali ciężkich dzieci autystyczne potrzebują selen {24}, cynk {25}, żelazo i witaminę B6 {23} (jej najbogatsze źródła to organy zwierząt, żółtka, orzechy, banany, awokado – pokarmy jadane często na diecie paleo).

Wiemy też, że u dzieci autystycznych obserwuje się za mało cholesterolu {26, 27}, a wysokotłuszczowa dieta w wielu przypadkach prowadzi do polepszenia zdrowia dziecka. Zalecana współcześnie przez dietetyków dieta bogata w nabiał i węglowodany, a uboga w tłuszcze szkodzi dzieciom i zaostrza przebieg choroby.

Zachodnia dieta jest bardzo bogata w tłuszcze wielonienasycone omega-6, a brakuje w niej tłuszczów omega-3 (czytaj więcej: Kwasy tłuszczowe omega-3, -6 i -9). Badania pokazują, że w przypadku ADHD i podobnych problemów suplementacja omega-3 przynosi znaczącą poprawę zachowania {28, 29}. Dzieci autystyczne mają niedobory tłuszczów omega-3 {16}.

Istnieje też związek pomiędzy brakiem białka (karnityny) a autyzmem, a naukowcy spekulują, że zwykłe mięso jest w stanie usunąć łagodne zachowania autystyczne u 20% dzieci {30}. Deficyty tauryny, innego aminokwasu z mięsa, są także powszechne u autyków {31}. Zobacz też: Mięso – zdrowie, pieniądze, sumienie.

W Internecie można znaleźć setki relacji rodziców, którzy twierdzą, że dieta paleo poprawia koncentrację i zachowanie dzieci, skutecznie łagodząc albo całkowicie eliminując objawy związane z ADHD, autyzmem, czy zespołem Aspergera. Po przejściu na zdrowe odżywianie się wiele dzieci mogło w końcu odstawić lekarstwa i zacząć żyć normalnie.

Dieta paleo nie leczy autyzmu, jednak w wielu przypadkach łagodzi objawy, pozwalając dzieciom wieść normalne życie, chodzić do szkoły i spędzać czas tak, jak wszyscy ich rówieśnicy. Ta normalność i brak poczucia wykluczenia dodatkowo wzmacniają efekty terapii.

W nauce coraz częściej pojawiają się informacje o autoimmunologicznym podłożu autyzmu, {32, 33, 34} co by tłumaczyło lawinowy wręcz wzrost zachorowań. Widać silny związek pomiędzy chorobami autoimmunologicznymi rodziców, a autyzmem u ich dzieci {35, 36}. Najpopularniejsze czynniki wywołujące reakcję autoimmunologiczną to właśnie gluten (pszenica) i kazeina (nabiał), więc to kolejny argument za dietą paleo dla autyków (i rodziców planujących dzieci).

W szczególnych przypadkach może przydać się wersja diety paleo eliminująca jeszcze inne pokarmy stymulujące odpowiedź układu odpornościowego – protokół autoimmunologiczny.

Istnieje też inna restrykcyjna wersja diety paleo – dieta GAPS, która została specjalnie zaprojektowana celem leczenia zaburzeń neurologicznych i psychologicznych. Dieta GAPS kładzie szczególny nacisk na probiotyki (niepasteryzowane kiszonki, kefir wodny…).

Są badania pokazujące ich pozytywny wpływ na autyzm i ADHD. W jednym z nich niemowlęta podzielono na dwie grupy – jedna dostawała priobiotyk z Lactobacillus rhamnosus GG (ATCC 53103), a druga placebo. 17,1% dzieci z drugiej grupy zostało zdiagnozowanych z autyzmem lub ADHD, a z pierwszej (probiotykowej) żadne {37}. Probiotyki nie tylko mogą zapobiegać, pomagają też dzieciom, u których autyzm już się rozwinął {38}.

Doświadczenia na zwierzętach pokazują jasno, że do prawidłowego rozwoju układu nerwowego niezbędna jest zróżnicowana flora bakteryjna jelit. Dzieci autystyczne mają często zaburzenia ze strony układu pokarmowego {39, 40} (najczęściej zaparcia), więc uzdrowienie jelit dzieci powinno być celem ich rodziców.

Badania pokazują wyraźnie, że dzieci autystyczne mają inną florę bakteryjną jelit niż ich zdrowi rówieśnicy {41, 42}. Przerost bakteryjny jelita cienkiego (SIBO) – jedno z typowych zaburzeń flory jelitowej – występuje bardzo często u autyków {43}.

Badacze coraz częściej łączą autyzm ze zwiększoną przepuszczalnością jelit i zaburzeniami ich flory bakteryjnej. Wiadomo, że bakterie w przewodzie pokarmowym wpływają na nasze zachowanie i wydaje się, że jedną z przyczyn autyzmu mogą być właśnie zaburzenia flory bakteryjnej jelit.

Prawidłowe żywienie (paleo + GAPS) to pierwszy i najważniejszy krok celem ułatwienia życia chorym dzieciom. Niektórzy idą jeszcze dalej i notują bardzo pozytywne efekty transferu mikrobiomu (tzw. przeszczep kału).

Jest on coraz częściej stosowany i ma bardzo obiecujące rezultaty. Wszystko wskazuje na to, że w niedalekiej przyszłości może to być element standardowej terapii.

Podyskutuj o żywieniu i dzieciach autystycznych: polskie forum paleo – zadaj pytanie albo podziel się swoimi doświadczeniami i pomóż innym.

Dla chcących zgłębić wiedzę więcej, tutaj jest kolekcja linków związanych z dietą paleo i autyzmem (badania, blogi, przepisy itp, po angielsku).


Chcesz dostawać informacje na maila o nowych postach na stronie PaleoSMAK? Nie spamujemy, szanujemy prywatność i zawsze możesz się wypisać.

Czytaj więcej: Co to jest dieta paleo? | Paleo dla dzieci? | Żywieniowe fakty i mity | Zboża szkodzą | Nabiał – jeść czy nie jeść | Gluten – nie tylko celiakia | Rak żywi się cukrem | Efekty diety paleo | Styl życia paleo

Źródła:
  1. Xu G, Snetselaar LG, Jing J, Liu B, Strathearn L, Bao W. Association of Food Allergy and Other Allergic Conditions With Autism Spectrum Disorder in Children. JAMA Netw Open. 2018 Jun 1;1(2):e180279.
    DOI/Crossref: 10.1001/jamanetworkopen.2018.0279 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  2. Lau NM, Green PH, Taylor AK, Hellberg D, Ajamian M, Tan CZ, Kosofsky BE, Higgins JJ, Rajadhyaksha AM, Alaedini A. Markers of Celiac Disease and Gluten Sensitivity in Children with Autism. PLoS One. 2013 Jun 18;8(6):e66155.
    DOI/Crossref: 10.1371/journal.pone.0066155 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  3. Vojdani A, O'Bryan T, Green JA, Mccandless J, Woeller KN, Vojdani E, Nourian AA, Cooper EL. Immune response to dietary proteins, gliadin and cerebellar peptides in children with autism. Nutr Neurosci. 2004 Jun;7(3):151-61.
    DOI/Crossref: 10.1080/10284150400004155 [PubMed] [Google Scholar]
  4. de Magistris L, Picardi A, Siniscalco D, Riccio MP, Sapone A, Cariello R, Abbadessa S, Medici N, Lammers KM, Schiraldi C, Iardino P, Marotta R, Tolone C, Fasano A, Pascotto A, Bravaccio C. Antibodies against food antigens in patients with autistic spectrum disorders. Biomed Res Int. 2013;2013:729349.
    DOI/Crossref: 10.1155/2013/729349 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  5. Rosenspire A, Yoo W, Menard S, Torres AR. Autism spectrum disorders are associated with an elevated autoantibody response to tissue transglutaminase-2. Autism Res. 2011 Aug;4(4):242-9.
    DOI/Crossref: 10.1002/aur.194 [PubMed] [Google Scholar]
  6. Wikipedia. Spektrum autystyczne, dostęp 2019-11-27. [Link]
  7. Atli Arnarson, PhD. A1 vs. A2 Milk — Does It Matter? dostęp 2019-11-14. [Link]
  8. Prata J, Machado AS, von Doellinger O, Almeida MI, Barbosa MA, Coelho R, Santos SG. The Contribution of Inflammation to Autism Spectrum Disorders: Recent Clinical Evidence. Methods Mol Biol. 2019;2011:493-510.
    DOI/Crossref: 10.1007/978-1-4939-9554-7_29 [PubMed] [Google Scholar]
  9. Tonhajzerova I, Ondrejka I, Mestanik M, Mikolka P, Hrtanek I, Mestanikova A, Bujnakova I, Mokra D. Inflammatory Activity in Autism Spectrum Disorder. Adv Exp Med Biol. 2015;861:93-8.
    DOI/Crossref: 10.1007/5584_2015_145 [PubMed] [Google Scholar]
  10. Siniscalco D, Schultz S, Brigida AL, Antonucci N. Inflammation and Neuro-Immune Dysregulations in Autism Spectrum Disorders. Pharmaceuticals (Basel). 2018 Jun 4;11(2).
    DOI/Crossref: 10.3390/ph11020056 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  11. Freitas BC, Mei A, Mendes APD, Beltrão-Braga PCB,, Marchetto MC. Modeling Inflammation in Autism Spectrum Disorders Using Stem Cells. Front Pediatr. 2018 Dec 12;6:394.
    DOI/Crossref: 10.3389/fped.2018.00394 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  12. El-Rashidy O, El-Baz F, El-Gendy Y, Khalaf R, Reda D, Saad K. Ketogenic diet versus gluten free casein free diet in autistic children: a case-control study. Metab Brain Dis. 2017 Dec;32(6):1935-1941.
    DOI/Crossref: 10.1007/s11011-017-0088-z [PubMed] [Google Scholar]
  13. Yektaş Ç, Alpay M, Tufan AE. Comparison of serum B12, folate and homocysteine concentrations in children with autism spectrum disorder or attention deficit hyperactivity disorder and healthy controls. Neuropsychiatr Dis Treat. 2019 Aug 6;15:2213-2219.
    DOI/Crossref: 10.2147/NDT.S212361 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  14. Deol P, Kozlova E, Valdez M, Ho C, Yang EW, Richardson H, Gonzalez G, Truong E, Reid J, Valdez J, Deans JR, Martinez-Lomeli J, Evans JR, Jiang T, Sladek FM, Curras-Collazo MC. Dysregulation of Hypothalamic Gene Expression and the Oxytocinergic System by Soybean Oil Diets in Male Mice. Endocrinology. 2020 Feb 1;161(2).
    DOI/Crossref: 10.1210/endocr/bqz044 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  15. Nagode DA, Meng X, Winkowski DE, Smith E, Khan-Tareen H, Kareddy V, Kao JPY, Kanold PO. Abnormal Development of the Earliest Cortical Circuits in a Mouse Model of Autism Spectrum Disorder. Cell Rep. 2017 Jan 31;18(5):1100-1108.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.celrep.2017.01.006 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  16. Madore C, Leyrolle Q, Lacabanne C, Benmamar-Badel A, Joffre C, Nadjar A, Layé S. Neuroinflammation in Autism: Plausible Role of Maternal Inflammation, Dietary Omega 3, and Microbiota. Neural Plast. 2016;2016:3597209.
    DOI/Crossref: 10.1155/2016/3597209 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  17. Li M, Fallin MD, Riley A, Landa R, Walker SO, Silverstein M, Caruso D, Pearson C, Kiang S, Dahm JL, Hong X, Wang G, Wang MC, Zuckerman B, Wang X. The Association of Maternal Obesity and Diabetes With Autism and Other Developmental Disabilities. Pediatrics. 2016 Feb;137(2):e20152206.
    DOI/Crossref: 10.1542/peds.2015-2206 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  18. Xiang AH, Chow T, Martinez MP, Getahun D, Page KA, Buchanan TA, Feldman RK. Hemoglobin A1c Levels During Pregnancy and Risk of Autism Spectrum Disorders in Offspring. JAMA. 2019 Jun 9.
    DOI/Crossref: 10.1001/jama.2019.8584 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  19. Vinkhuyzen AAE, Eyles DW, Burne THJ, Blanken LME, Kruithof CJ, Verhulst F, Jaddoe VW, Tiemeier H, McGrath JJ. Gestational vitamin D deficiency and autism-related traits: the Generation R Study. Mol Psychiatry. 2018 Feb;23(2):240-246.
    DOI/Crossref: 10.1038/mp.2016.213 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  20. Boucher O, Jacobson SW, Plusquellec P, Dewailly E, Ayotte P, Forget-Dubois N, Jacobson JL, Muckle G. Prenatal methylmercury, postnatal lead exposure, and evidence of attention deficit/hyperactivity disorder among Inuit children in Arctic Québec. Environ Health Perspect. 2012 Oct;120(10):1456-61.
    DOI/Crossref: 10.1289/ehp.1204976 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  21. Jafari T, Rostampour N, Fallah AA, Hesami A. The association between mercury levels and autism spectrum disorders: A systematic review and meta-analysis. J Trace Elem Med Biol. 2017 Dec;44:289-297.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.jtemb.2017.09.002 [PubMed] [Google Scholar]
  22. Blanchard KS, Palmer RF, Stein Z. The value of ecologic studies: mercury concentration in ambient air and the risk of autism. Rev Environ Health. 2011;26(2):111-8.
    DOI/Crossref: 10.1515/reveh.2011.015 [PubMed] [Google Scholar]
  23. Chris Kresser, M.S. Heavy Metals and Behavioral Disorders in Children, dostęp 2019-11-14. [Link]
  24. Raymond LJ, Deth RC, Ralston NV. Potential Role of Selenoenzymes and Antioxidant Metabolism in relation to Autism Etiology and Pathology. Autism Res Treat. 2014;2014:164938.
    DOI/Crossref: 10.1155/2014/164938 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  25. Babaknejad N, Sayehmiri F, Sayehmiri K, Mohamadkhani A, Bahrami S. The Relationship between Zinc Levels and Autism: A Systematic Review and Meta-analysis. Iran J Child Neurol. 2016 Fall;10(4):1-9. [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  26. Tierney E, Bukelis I, Thompson RE, Ahmed K, Aneja A, Kratz L, Kelley RI. Abnormalities of cholesterol metabolism in autism spectrum disorders. Am J Med Genet B Neuropsychiatr Genet. 2006 Sep 5;141B(6):666-8.
    DOI/Crossref: 10.1002/ajmg.b.30368 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  27. Aneja A, Tierney E. Autism: the role of cholesterol in treatment. Int Rev Psychiatry. 2008 Apr;20(2):165-70.
    DOI/Crossref: 10.1080/09540260801889062 [PubMed] [Google Scholar]
  28. Bloch MH, Qawasmi A. Omega-3 fatty acid supplementation for the treatment of children with attention-deficit/hyperactivity disorder symptomatology: systematic review and meta-analysis. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2011 Oct;50(10):991-1000.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.jaac.2011.06.008 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  29. Sonuga-Barke EJ, Brandeis D, Cortese S, Daley D, Ferrin M, Holtmann M, Stevenson J, Danckaerts M, van der Oord S, Döpfner M, Dittmann RW, Simonoff E, Zuddas A, Banaschewski T, Buitelaar J, Coghill D, Hollis C, Konofal E, Lecendreux M, Wong IC, Sergeant J; European ADHD Guidelines Group. Nonpharmacological interventions for ADHD: systematic review and meta-analyses of randomized controlled trials of dietary and psychological treatments. Am J Psychiatry. 2013 Mar;170(3):275-89.
    DOI/Crossref: 10.1176/appi.ajp.2012.12070991 [PubMed] [Google Scholar]
  30. Beaudet AL. Brain carnitine deficiency causes nonsyndromic autism with an extreme male bias: A hypothesis. Bioessays. 2017 Aug;39(8).
    DOI/Crossref: 10.1002/bies.201700012 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  31. Park E, Cohen I, Gonzalez M, Castellano MR, Flory M, Jenkins EC, Brown WT, Schuller-Levis G. Is Taurine a Biomarker in Autistic Spectrum Disorder? Adv Exp Med Biol. 2017;975 Pt 1:3-16.
    DOI/Crossref: 10.1007/978-94-024-1079-2_1 [PubMed] [Google Scholar]
  32. Hughes HK, Mills Ko E, Rose D, Ashwood P. Immune Dysfunction and Autoimmunity as Pathological Mechanisms in Autism Spectrum Disorders. Front Cell Neurosci. 2018 Nov 13;12:405.
    DOI/Crossref: 10.3389/fncel.2018.00405 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  33. Gesundheit B, Rosenzweig JP, Naor D, Lerer B, Zachor DA, Procházka V, Melamed M, Kristt DA, Steinberg A, Shulman C, Hwang P, Koren G, Walfisch A, Passweg JR, Snowden JA, Tamouza R, Leboyer M, Farge-Bancel D, Ashwood P. Immunological and autoimmune considerations of Autism Spectrum Disorders. J Autoimmun. 2013 Aug;44:1-7.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.jaut.2013.05.005 [PubMed] [Google Scholar]
  34. Edmiston E, Ashwood P, Van de Water J. Autoimmunity, Autoantibodies, and Autism Spectrum Disorder. Biol Psychiatry. 2017 Mar 1;81(5):383-390.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.biopsych.2016.08.031 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  35. Keil A, Daniels JL, Forssen U, Hultman C, Cnattingius S, Söderberg KC, Feychting M, Sparen P. Parental autoimmune diseases associated with autism spectrum disorders in offspring. Epidemiology. 2010 Nov;21(6):805-8.
    DOI/Crossref: 10.1097/EDE.0b013e3181f26e3f [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  36. Croen LA, Qian Y, Ashwood P, Daniels JL, Fallin D, Schendel D, Schieve LA, Singer AB, Zerbo O. Family history of immune conditions and autism spectrum and developmental disorders: Findings from the study to explore early development. Autism Res. 2019 Jan;12(1):123-135.
    DOI/Crossref: 10.1002/aur.1979 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  37. Pärtty A, Kalliomäki M, Wacklin P, Salminen S, Isolauri E. A possible link between early probiotic intervention and the risk of neuropsychiatric disorders later in childhood: a randomized trial. Pediatr Res. 2015 Jun;77(6):823-8.
    DOI/Crossref: 10.1038/pr.2015.51 [PubMed] [Google Scholar]
  38. Arnold LE, Luna RA, Williams K, Chan J, Parker RA, Wu Q, Hollway JA, Jeffs A, Lu F, Coury DL, Hayes C, Savidge T. Probiotics for Gastrointestinal Symptoms and Quality of Life in Autism: A Placebo-Controlled Pilot Trial. J Child Adolesc Psychopharmacol. 2019 Nov;29(9):659-669.
    DOI/Crossref: 10.1089/cap.2018.0156 [PubMed] [Google Scholar]
  39. McElhanon BO, McCracken C, Karpen S, Sharp WG. Gastrointestinal symptoms in autism spectrum disorder: a meta-analysis. Pediatrics. 2014 May;133(5):872-83.
    DOI/Crossref: 10.1542/peds.2013-3995 [PubMed] [Google Scholar]
  40. Smith RA, Farnworth H, Wright B, Allgar V. Are there more bowel symptoms in children with autism compared to normal children and children with other developmental and neurological disorders?: A case control study. Autism. 2009 Jul;13(4):343-55.
    DOI/Crossref: 10.1177/1362361309106418 [PubMed] [Google Scholar]
  41. Adams JB, Johansen LJ, Powell LD, Quig D, Rubin RA. Gastrointestinal flora and gastrointestinal status in children with autism--comparisons to typical children and correlation with autism severity. BMC Gastroenterol. 2011 Mar 16;11:22.
    DOI/Crossref: 10.1186/1471-230X-11-22 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  42. Tomova A, Husarova V, Lakatosova S, Bakos J, Vlkova B, Babinska K, Ostatnikova D. Gastrointestinal microbiota in children with autism in Slovakia. Physiol Behav. 2015 Jan;138:179-87.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.physbeh.2014.10.033 [PubMed] [Google Scholar]
  43. Wang L, Yu YM, Zhang YQ, Zhang J, Lu N, Liu N. Hydrogen breath test to detect small intestinal bacterial overgrowth: a prevalence case-control study in autism. Eur Child Adolesc Psychiatry. 2018 Feb;27(2):233-240.
    DOI/Crossref: 10.1007/s00787-017-1039-2 [PubMed] [Google Scholar]
Dodaj komentarz przez Facebooka poniżej albo formularzem na dole strony:

6 komentarzy do “Autyzm i zespół Aspergera”

  1. Wszystko pięknie, tylko weźcie pod uwagę, że dzieci z Zespołem Aspergera mają silnie wyczulony smak i węch i nie ma szans że zjedzą coś co dziwnie smakuje i pachnie. Czyli ryby i nawet preparaty witaminowe Omega 3, tran, itp odpadają. Chyba żeby karmić przemocą. Co Wy na to?

    1. Jeśli dziecko nie jest nauczone jeść żadnych ryb, to można rozważyć żelowe kapsułki z olejem rybnym – większość z nich nie ma żadnego wyczuwalnego smaku ryb. Jak zrobić, żeby dziecko przełknęło taką kapsułkę, to niestety inna bajka.
      Ewentualnie można próbować przemycać olej rybny w jakichś intensywnie pachnących daniach, które dziecko lubi jeść – może ich zapach zamaskuje ten olej, albo nawet dać parę kropel tranu do ust dziecka, gdy ono mocno śpi. Myślę, że na każde dziecko znajdzie się jakiś sposób.

  2. choroby jelit spowodowane są gł przez wprowadzenie w wieku noworodkowym i niemowlęcym wielu drobnoustrojów wraz ze szczepionkami ,które powodują destrukcję ścian jelit,wtedy dieta jest bardzo pomocna w leczeniu;gluten i kazeina to kleiste białka ,które otaczają komórki patogenów i blokują dostęp leukocytów do nich,a cukier to gł.pożywka niezbędna do ich rozwoju…

  3. Spotkałam się z teorią, że autyzm to choroba powstała jako skutek szczepionek.
    Autyzm to choroba jelit, i tak naprawdę dieta specyficznych węglowodanów SCD (chyba można ją nazwać ograniczoną wersją paleo) pomaga. Po za tym co wymieniłeś szkodzi jeszcze skrobia. Dietę SCD stosuje się też w przypadku Crohna, wzjg. Niektórzy „specjaliści” zalecają kasze ale one w przypadku tych chorób są bardzo szkodliwe.
    Szkoda, że w Polsce tak mało się nagłaśnia, że można dietą pomóc ludziom z autyzmem, i z chorobami jelit.

Dodaj komentarz

Twój adres nie zostanie opublikowany. Pola wymagane są oznaczone symbolem *

Dieta paleo po polsku i styl życia dla dzieci i dorosłych