Od lat wiemy, że tkanka tłuszczowa może wpływać na mózg. Do tej pory rozumieliśmy to w ten sposób, że tłuszcz (głównie brzuszny) powoduje stany zapalne, które degenerują mózg (jak w chorobie Alzheimera lub Parkinsona).

Okazuje się jednak, że wpływ otyłości na mózg nie ogranicza się do stanów zapalnych. Mamy badanie, które wykazało, że tkanka tłuszczowa wpływa na proces podejmowania przez nas decyzji.

O tym, że zbędny tłuszcz w naszych ciałach powoduje stany zapalne, wiedzieliśmy od jakiegoś czasu i mamy sporo badań na ten temat (oto przykładowe: {1, 2, 3, 4}, jest ich więcej).

Okazuje się jednak, że tkanka tłuszczowa nie tylko degeneruje (niszczy) mózg – ma ona także wpływ na proces podejmowania przez nas decyzji.

W opisywanym tu badaniu {5} naukowcy postanowili się przyjrzeć za pomocą pozytonowej tomografii emisyjnej {6} aktywności różnych obszarów mózgu w zależności od BMI.

Wskaźnik masy ciała {7}, bo tak brzmi polska nazwa BMI, jest prostą do wyliczenia liczbą, która może z pewną dokładnością ocenić, czy nasza waga jest prawidłowa, czy też nie.

Badanie objęło 21 osób z BMI od 19 (szczupła osoba) do 37 (duża otyłość). Tomografia wykazała znaczące zmiany w aktywności kory przedczołowej {8} – to obszar mózgu zaangażowany w planowanie działań i rozważanie ich konsekwencji. Wpływa on także hamująco na spontaniczne i intensywne stany emocjonalne pochodzące ze starszych ewolucyjnie (bardziej prymitywnych) części naszego układu nerwowego.

Zależność była bardzo wyraźna – im większa wartość BMI, tym mniejsza aktywność kory przedczołowej. Nie zaobserwowano znaczących zmian aktywności innych obszarów mózgu.

To bardzo ważne badanie, bo pokazuje nam, że tkanka tłuszczowa wpływa na proces podejmowania przez nas decyzji. U większości z nas widok ciastka wywołuje reakcję prymitywnych obszarów mózgu – cukier, kalorie, przetrwanie, jedz, jedz!

Zadaniem kory przedczołowej jest przyhamowanie tego pierwotnego instynktu i rozważenie konsekwencji rozważanego czynu.

Wiemy, że zjedzenie ciastka da nam chwilową przyjemność, ale też oblepione cukrem zęby i kilka gramów dodatkowego tłuszczu pod skórą, a u niektórych nasilenie problemów autoimmunologicznych. Dlatego potrafimy odmówić i zostawić ciastko w spokoju.

U osób otyłych i z nadwagą ten proces jest zaburzony. Ich mózg nie zajmuje się rozważaniem konsekwencji, liczy się tu i teraz – ja, ciastko i niepohamowana żądza. Przyszłość nie ma znaczenia.

To także dotyczy aktywności fizycznej – mamy głęboko zakodowaną w genach skłonność do lenistwa – naszym przodkom pozwalało to oszczędzić cenną energię na czasy głodu i niebezpieczeństwa.

Dobór naturalny promował leniwe osobniki, które nie marnowały energii na niepotrzebną aktywność. Dlatego teraz tak ciężko jest zmusić się do pobiegania i innych ćwiczeń.

To właśnie kora przedczołowa jest motywatorem aktywności fizycznej – hamuje nasz instynkt do lenistwa i roztacza przed nami wizje utraty fałdek i zdobycia mięśni.

Opisywane badanie pokazuje nam, jak trudne czasem jest stracenie zbędnych kilogramów. Osobie szczupłej łatwo oceniać grubasów, a tymczasem ich mózg nie potrafi podejmować racjonalnych decyzji.

Myślę, że wiedza o tym, jak tłuszcz pod naszą skórą wpływa na decyzje i wybory pozwoli szczupłym nieco zrozumieć otyłych, a tym ostatnim da wiedzę, która może pozwoli im dokonać więcej racjonalnych i przemyślanych kroków oraz nie ulegać chwilowym prymitywnym instynktom.

Czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Paleo dla dzieci? | Styl życia paleo