Dietetycy są jednoznaczni – mleko należy pić codziennie, ale najlepiej chude albo odtłuszczone. W końcu mleko zawiera cholesterol i tłuszcz, który tuczy i zabija na śmierć. Tyle dietetycy, a jaka jest prawda?
Według dietetyków mleko jest dobrym źródłem witamin, szczególnie A, D oraz E. Niestety nie pojmują oni, że te witaminy rozpuszczają się tylko w tłuszczach i mleko odtłuszczone ich nie zawiera w ogóle, a chude tylko niewielką część.
Wielu rodziców wierzy ładnej pani z telewizji, która powiedziała, że podawanie dziecku pełnego mleka do zbrodnia i prosta droga do utuczenia pociechy.
Choć już od dawna było widać korelację pomiędzy piciem chudego mleka a otyłością u dzieci, to dopiero niedawno kanadyjscy badacze postanowili rozstrzygnąć ten problem raz na zawsze.
Opublikowana niedawno praca {1} sprawdziła wszystkie dostępne badania, które porównywały zawartość tłuszczu w mleku do BMI dzieci.
Choć wyszukiwarka zwróciła 5862 wyników, to tak naprawdę dane do porównań zawierało 28 badań, które obejmowały łącznie 20.897 dzieci w wieku od 1 do 18 lat.
W 18 z tych 28 badań była wyraźna korelacja pomiędzy wyższą zawartością tłuszczu w mleku i mniejszą ilością tkanki tłuszczowej, a w pozostałych 10 albo nie było widać tej korelacji, albo była ona statystycznie nieznacząca. Ani jedno badanie nie wykazało odwrotnej zależności.
Końcowy wynik jest taki: dzieci pijące chude mleko mają o 40% większe ryzyko nadwagi i otyłości od dzieci pijących tłuste mleko.
Zwróćmy jednak uwagę, że żadne z tych 28 badań nie polegało na podwójnej ślepej próbie. Takie badanie byłoby najrzetelniejsze, ale także wyjątkowo trudne do przeprowadzenia.
Jedna grupa badaczy musiałaby przygotować ileś opakowań tłustego i chudego mleka bez zaznaczonej informacji o zawartości tłuszczu, inna grupa badaczy musiałaby połowie dzieciaków dać jedno albo drugie mleko (nie wiedząc, które dziecko dostaje jakie). I to wszystko przez 5, a najlepiej 10 lat.
Takie badanie byłoby niestety wręcz niemożliwe do przeprowadzenia. Zamiast tego niestety musimy opierać się na badaniach obserwacyjnych, które zawierają dane z kwestionariuszy i ankiet wypełnianych przez rodziców.
Jakość tych danych bywa niestety czasami wątpliwa i o tym trzeba pamiętać. Mimo wszystko coś musi być z tym mlekiem i otyłością, bo większość badań pokazało korelację pomiędzy piciem chudego mleka i otyłością u dzieci, a ani jedno nie pokazało na odwrót.
Dlaczego tłuste mleko, które jest bardziej kaloryczne, miałoby wpływać na szczuplejszą sylwetkę? Myślę, że jest kilka przyczyn.
Po pierwsze tłuste mleko jest dość smaczne, a im mniej w nim tłuszczu, tym mniej smaku. Chude i odtłuszczone mleko jest niesmaczne i bywa chętniej spożywane przez dzieci, gdy zawiera cukier (i chemiczne aromaty).
Po drugie tłuszcz daje nam poczucie sytości. Dziecko po szklance tłustego mleka jest bardziej syte i mniej podjada.
Po trzecie u wielu dzieci otyłość jest efektem niedożywienia. Dzieci jedzą całkowicie bezwartościowe jedzenie – pozbawione jakichkolwiek wartości odżywczych. Organizm potrzebuje witamin, tłuszczu i innych ważnych składników, więc woła o więcej i więcej jedzenia, bo a nuż dziecko zje coś innego i przyjdzie trochę witamin?
Pełne mleko zawiera dużo więcej tłuszczu i witamin A, D, E i K i dzięki niemu jest większa szansa, że organizm dostanie to, co potrzebuje i nie musi wołać o więcej.
Pomijam tu całkowicie fakt, że wiele dzieci nie powinno w ogóle pić mleka ani jeść nabiału. Nadwrażliwość na białka mleka może objawiać się w najprzeróżniejszy sposób (problemy skórne, astma, ciągły katar, łuszczyca, a nawet autyzm), ale najczęściej nie jest to otyłość.
Pamiętaj – jeśli już chcesz dawać dzieciom mleko, to zaufaj swojej (pra)babci i naukowcom w sprawie tłustego mleka, a nie pani dietetyk z telewizji śniadaniowej, która zaleca chemiczną odtłuszczoną białą wodę.
Czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Paleo dla dzieci? | Styl życia paleo
- Vanderhout SM, Aglipay M, Torabi N, Jüni P, da Costa BR, Birken CS, O'Connor DL, Thorpe KE, Maguire JL. Whole milk compared with reduced-fat milk and childhood overweight: a systematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr. 2020 Feb 1;111(2):266-279.
DOI/Crossref: 10.1093/ajcn/nqz276 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]