Nie tak dawno zrobiłem sobie badanie DNA pod kątem sportu i odżywiania (więcej o tym w poprzednim wpisie: Badanie DNAFit – sport). Część sportową już opisałem, teraz pora na odżywianie. Ze względu na ilość materiału opis tego badania będzie obejmował dwa wpisy. Badanie DNA pod kątem odżywiania – czego można się dowiedzieć?

Czego dowiedziałem się o swoich genach i odżywianiu? Czego sam(a) możesz się dowiedzieć z badania DNA?

• wrażliwość na węglowodany: niska – nadmiar węglowodanów szkodzi, ale ile to jest „nadmiar”? Nasz gatunek ma bardzo zróżnicowaną tolerancję i wrażliwość na węglowodany. Przebadano 5 genów, które badacze kojarzą z metabolizmem węglowodanów: trawieniem, przyswajaniem, zarządzaniem glukozą w krwi i insulinoopornością. W skali 1-5 otrzymałem 2.
• wrażliwość na tłuszcze nasycone pod kątem wagi ciała: niska – naukowcy twierdzą, że 7 określonych genów powiązanych jest z problemami z tłuszczami nasyconymi: ich trawieniem, przyswajaniem z jelit, transportem po całym organizmie i metabolizmem. U niektórych osób ponoć jest korelacja pomiędzy odpowiednimi wersjami tych genów i złym metabolizmem tłuszczów nasyconych i nadwagą. Ja uzyskałem 2 w skali 1-5.
• wrażliwość na tłuszcze nasycone pod kątem cholesterolu: niska – istnieje korelacja pomiędzy 5 genami, a problemami z metabolizmem tłuszczów nasyconych, szczególnie jeśli chodzi o magazynowanie tłuszczów nasyconych i wykorzystywanie ich w celach energetycznych. Wiemy, że niektórzy ludzie mają wyjątkowo wysokie poziomy cholesterolu w krwi, jeśli jedzą dużo tłuszczów nasyconych. Moje geny wskazują na niskie powiązanie pomiędzy konsumpcją tłuszczów nasyconych a cholesterolem w krwi (więcej o cholesterolu i genach: Cholesterol – fakty i mity).
• detoksykacja: faza I – uszkodzenia DNA z wędzonego i zwęglonego mięsa – podczas obróbki termicznej mięsa powstają szkodliwe i rakotwórcze związki, m.in. aminy heterocykliczne (HCA) albo wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (PAH). Wątroba potrafi sobie radzić z nimi przy użyciu odpowiednich enzymów. Od jednego z rodziców mam gen kodujący „szybki” enzym, od drugiego „wolny”, w związku z czym mój organizm potrzebuje nieco więcej czasu, by pozbyć się tych toksyn i nie powinienem jeść za często spalonego mięsa.
• detoksykacja: faza II – konsumpcja warzyw kapustnych – po fazie I wątroba musi dokończyć detoksykację i w tym celu potrzebuje enzymów GSTM1 i GSTT1 (transferazy glutationowe klasy mu 1 i theta 1). Według badaczy warzywa kapustne (krzyżowe) spożywane w większych ilościach niwelują efekty braku tych enzymów. Mój organizm produkuje enzym GSTT1, ale nie mam w ogóle genu kodującego enzym GSTM1.
• laktoza: brak tolerancji – mój wynik, to całkowity brak tolerancji laktozy (ponoć tak jak większość światowej populacji).
• podatność na celiakię: brak – prawdopodobieństwo zachorowania przeze mnie na celiakię jest wyjątkowo niskie, mniej niż 1/2000.

Zobacz też kontynuację o przeciwutleniaczach, tłuszczach omega-3, soli, kofeinie, alkoholu i witaminach B i D: Badanie DNAFit – odżywianie – część 2.

Po kilku latach eksperymentowania ze swoim żywieniem doszedłem do podobnych wniosków dotyczących mojej wrażliwości na tłuszcze nasycone i węglowodany, choć sprawdziłem, że z tymi ostatnimi nie powinienem przesadzać latem.

Własną tolerancję na tłuszcze nasycone i węglowodany można sprawdzić samodzielnie, jeśli komuś się chce eksperymentować. Nie trzeba znać swoich genów, żeby się dowiedzieć, ile ziemniaków można zjeść (czytaj też: Czy ziemniaki są paleo?).

Nie wyobrażam sobie jednak, jakimi eksperymentami mógłbym dowiedzieć się, jakie mam zdolności detoksykacji, z drugiej zaś strony warzywa krzyżowe (kapustne) takie jak kapusta, kalafior, brokuł itp jadam praktycznie codziennie. Bardzo cenię te warzywa za smak, wartości odżywcze, niską zawartość węglowodanów i nie za wysokie ceny.

Informacja z badania DNA dotycząca zwiększonego zapotrzebowania na warzywa kapustne nie zmienia nic w moim życiu, choć warto wiedzieć, że mam kolejny powód, żeby te warzywa często jeść.

Nie mam celiakii i nikt w rodzinie też nie ma (przynajmniej ostrej postaci tej choroby), więc brak podatności na tę chorobę nie jest niespodzianką. Mam nadwrażliwość na białka pszenicy, ale nie ma to wiele wspólnego z celiakią i zależy od innych czynników (czytaj więcej: Gluten – nie tylko celiakia).

Całkowitym zaskoczeniem dla mnie była informacja, że mam wysoką nietolerancję laktozy (3 w skali 1-3). Już od jakiegoś czasu nie jadam absolutnie żadnego nabiału (Nabiał – jeść czy nie jeść?), ale wcześniej potrafiłem wypić litr mleka na pusty żołądek i nie miałem z tego powodu żadnych sensacji trawiennych.

Nie wiem, jak to zinterpretować – błąd badania? Czy też może jakieś przyjazne bakterie jelitowe chroniły mnie przed wpływem laktozy? Albo może laktoza robiła swoje, ale mam pancerny układ pokarmowy i niełatwo go podrażnić? Nie mam pojęcia.

Oczywiście całość jest okraszona komentarzami zgodnymi ze współczesną linią przekupnej dietetyki – w komentarzu o tłuszczach nasyconych napisali, że pomimo iż je dobrze toleruję, to nie mogę ich dużo jeść, bo cholesterol i miażdżyca 🙂

Zalecono mi także dietę śródziemnomorską z wykluczeniem nabiału i mam jeść dużo zdrowych ziaren, bo przecież nie mam celiakii 🙂

Czy warto robić sobie takie badanie? Czy można się z niego dowiedzieć czegoś użytecznego? Podsumowanie, końcowe wnioski i ocena w następnym wpisie – części drugiej wyniku badania DNAFit pod kątem odżywiania.

Czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Paleo dla dzieci? | Styl życia paleo