Niedawno zobaczyłem tabelkę opracowaną przez Departament Rolnictwa USA pokazującą, ile który kraj wydawał na jedzenie spożywane w domu i używki w 2012 roku – zarówno procentowo i kwotowo. Dane te nieco przerobiłem, pominąłem niektóre kraje, dolary przeliczyłem na złotówki według średniego kursu z całego 2012 i otrzymałem następujące dane:
Rok 2012: miesięcznie na jedną osobę w przeliczeniu na PLN | ||||
Kraj | procent wydatków na jedzenie | wszystkie wydatki | jedzenie | używki |
USA | 6.6 | 9,378 | 617 | 183 |
Wielka Brytania | 9.1 | 6,587 | 601 | 248 |
Niemcy | 10.9 | 6,180 | 674 | 187 |
Szwajcaria | 11.0 | 12,190 | 1,342 | 429 |
Holandia | 11.6 | 5,600 | 648 | 185 |
Szwecja | 12.2 | 7,099 | 867 | 260 |
Norwegia | 13.2 | 10,086 | 1,326 | 431 |
Francja | 13.2 | 6,230 | 825 | 206 |
Czechy | 13.3 | 2,618 | 347 | 243 |
Japonia | 13.8 | 7,537 | 1,037 | 191 |
Hiszpania | 14.0 | 4,809 | 674 | 144 |
Włochy | 14.2 | 5,528 | 785 | 152 |
Węgry | 16.2 | 1,893 | 306 | 143 |
Grecja | 16.5 | 4,521 | 744 | 199 |
Portugalia | 16.5 | 3,658 | 604 | 108 |
Słowacja | 16.8 | 2,595 | 435 | 127 |
Łotwa | 18.8 | 2,338 | 440 | 160 |
Polska | 19.6 | 2,111 | 413 | 138 |
Bułgaria | 21.2 | 1,281 | 271 | 51 |
Turcja | 22.2 | 2,092 | 464 | 95 |
Litwa | 25.7 | 2,462 | 633 | 208 |
Chiny | 26.9 | 583 | 157 | 21 |
Rumunia | 28.6 | 1,311 | 375 | 44 |
Rosja | 31.6 | 1,822 | 576 | 141 |
Białoruś | 36.1 | 839 | 303 | 68 |
Ukraina | 37.0 | 754 | 279 | 50 |
Nigeria | 39.5 | 262 | 103 | 6 |
Maroko | 40.5 | 522 | 211 | 7 |
Egipt | 42.7 | 654 | 280 | 15 |
Kenia | 44.8 | 212 | 95 | 6 |
Pakistan | 47.7 | 236 | 113 | 2 |
Jako „jedzenie” uwzględniono wszystkie wydatki na żywność i napoje bezalkoholowe spożywane w domu, a „używki” to alkohol i tytoń. Powyższe dane nie zawierają jedzenia i alkoholu kupowanego w barach, restauracjach itp.
[Aktualizacja 2018]Opisywana tutaj tabelka zniknęła już z internetu, nowsze dane dostępne są tutaj.
Ogólną prawidłowością jest, że im bogatszy kraj, tym mniej procentowo wydaje na jedzenie, jednak ta tabelka pozwala takżę wyciągnąć inne wnioski. Najbardziej otyłe narody w Europie to Czechy, Wielka Brytania, Rosja i Węgry, a najmniej otyłych mieszka w Szwajcarii, Francji, Holandii, Szwecji i we Włoszech (raport). Istnieje pewna prawidłowość pomiędzy kwotowymi wydatkami na jedzenia a otyłością – im mniej dany naród wydaje na jedzenie, tym bardziej narażony otyłością.
Najtańsze jedzenie jest jednocześnie najbardziej śmieciowe i niezdrowe. Czesi i Węgrzy wydają miesięcznie na jedzenie odpowiednio 347 i 306 zł, a bardzo podobny pod względem zarobków Polak wydaje 413 zł, ale ma mniejszą nadwagę od nich. Co ciekawe, wbrew stereotypom, Polak wydaje mniej na używki 🙂
Czy to oznacza, że zdrowe jedzenie jest drogie? Niekoniecznie drogie, choć raczej nie jest najtańsze. W wielu krajach świeże produkty kosztują więcej niż najtańsze węglowodany (mąka, makaron itp). Trochę wyższe kwoty na jedzenie szybko mogą zostać zrekompensowane z nawiązką na lekarstwach, których nie trzeba będzie łykać garściami codziennie. A lepsze samopoczucie i większy komfort życia są bezcenne.
Co ciekawe, chciałem zweryfikować te dane odnośnie Polski i okazało się, że nasz GUS ma trochę inne dane niż Amerykanie i twierdzi, że przeciętny Polak wydał w tym samym 2012 roku 25% pieniędzy na żywność i napoje bezalkoholowe, a tylko 3% na używki, a nie 19,6% i 6,5% jak mamy w tabelce powyżej, którą więc należy traktować tylko orientacyjnie.
Czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Paleo dla dzieci? | Styl życia paleo
Przydałaby się informacja ile wydają na jedzenie po za domem. Są kraje takie jak Japonia, gdzie jedzenie po za domem jest standardem. Godzina lunchu w Japonii to świętość i zwykle konsumuje się go po za domem, albo jadłodajni albo kupując bento. Sieć restauracji jest rozwinięta. Japończycy raczej są szczupli choć zaczynają już być widoczne osoby otyłe na ulicy bo tzw. zachodni styl jedzenia zawitał do nich – bułki, chleb itd. Ich żywność jest jeszcze dobrej jakości. I żyją bardzo długo.