Niektórym z nas wcześniej pojawiają się zmarszczki, niektórzy wcześniej siwieją. Są mężczyźni, co w szkole średniej już wyraźnie łysieją. Czy to oznaki złego zdrowia? Czy wczesne pojawienie się siwizny albo zmarszczek oznacza większe ryzyko śmierci?

Kiedy siwe włosy stanowiły już ponad połowę wszystkich włosów na mojej głowie, zacząłem właśnie stawiać takie pytania. Czy to oznacza, że się wcześniej starzeję? Czy umrę wcześniej niż rówieśnicy z ciemnymi czuprynami?

Okazuje się, że problem ten nurtował także naukowców i całe szczęście mamy całkiem sporo badań na ten temat.

Zacznijmy od badania obejmującego 13.000 osób {1} i sprawdzającego, czy siwienie, łysienie, zmarszczki  i obwódka starcza (wokół rogówki) korelują z długością życia. Tak naprawdę badanie obejmowało 20.000 losowych Duńczyków obserwowanych przez 16 lat, ale celem wyrównania grup dane niektórych osób zostały usunięte i stąd „tylko” 13.000. Wynik? Ani u mężczyzn, ani u kobiet, siwizna, zmarszczki albo łysienie nie oznaczają krótszej długości życia.

Inne badanie 195 pacjentów w wieku ponad 40 lat {2} także stwierdza – siwizna nie determinuje długości życia. Czyli sprawa zamknięta – można wcześnie osiwieć i to nie oznacza, że będziemy żyć krócej. Czy na pewno?

Te same dane (Copenhagen City Heart Study) użyte do pierwszego wspomnianego tu badania, według którego siwizna, zmarszczki i łysienie nie korelują z długością życia, zostały także użyte do sprawdzenia, czy te czynniki korelują z występowaniem zawału mięśnia sercowego {3}. Wynik? Tak, istnieje statystycznie istotna korelacja pomiędzy zmarszczkami, siwymi włosami i łysieniem (to ostatnie tylko u mężczyzn) a częstością występowania zawału.

Tak to niestety bywa z badaniami medycznymi, szczególnie tymi, co sprawdzają występowanie korelacji na podstawie obserwacji populacji – ich wyniki są często sprzeczne, nielogiczne i niejednoznaczne.

W medycynie bardzo ciężko udowodnić związek przyczyna-skutek i zdecydowana większość badań pokazuje korelację, czyli dane czynniki występujące często razem. A niektóre obserwacje mogą być losowe i absurdalne, jak np. to, że praktycznie wszystkie ofiary wypadków drogowych jadły chleb w ciągu kilku godzin przed wypadkiem.

Inne badania pokazują korelację pomiędzy „starym wyglądem”, czyli omawianymi tu zmarszczkami i siwymi włosami, a chorobami układu krążenia: {4}, {5} albo gęstością kości {6}.

Więc jak to jest, jeśli dana osoba osiwiała wcześniej, to będzie żyć krócej czy „normalnie”?

Wszystko zależy od tego, co jest przyczyną siwienia. Na pewno wszyscy słyszeliśmy historie o tym, że ktoś osiwiał w ciągu jednego dnia na skutek bardzo stresującego zdarzenia. O ile siwienie w jedną noc można raczej włożyć pomiędzy bajki, to istnieje związek pomiędzy stresem i siwizną. Tak samo istnieje związek pomiędzy stresem i chorobami układu krążenia!

Siwizna, zmarszczki i łysienie są spowodowane wieloma czynnikami niezależnymi od wieku – poczynając od genetyki, poprzez odżywianie do stylu życia.

„Stary wygląd” można osiągnąć nadużywając alkohol albo paląc tytoń; dieta bogata w cukier, a uboga w przeciwutleniacze także daje taki efekt (choć nieco wolniej), a brak aktywności fizycznej i dobrego snu tylko nasilają efekty.

Musimy więc rozgraniczyć – siwizna spowodowana stresem, paleniem, brakiem snu, złym odżywianiem, siedzącym trybem życia (itp) rzeczywiście może oznaczać krótsze spodziewane życie, bo wszystkie jej przyczyny powodują również niezliczone choroby cywilizacyjne, które uśmiercają ponad 90% mieszkańców rozwiniętych krajów.

Jeśli jednak staramy się zdrowo żyć i zdrowo jeść, to wcześniejsze pojawienie się siwizny, łysiny albo zmarszczek nie oznacza złego stanu zdrowia i wcześniejszej śmierci.

Rozpatrywanie związku pomiędzy naturalną „zdrową” siwizną a długością życia można porównać do szukania związku pomiędzy kolorem oczu albo wzrostem a długością życia.

O ile dbamy o swoje zdrowie, to nie ma się czym martwić siwymi włosami. większą ilością zmarszczek niż u koleżanki, albo mniejszą ilością włosów niż u kolegi. To po prostu taki typ urody.

Nie stresuj się więc siwymi włosami albo zmarszczkami, bo stres tylko pogorszy sytuację 🙂

Czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Paleo dla dzieci? | Styl życia paleo