Czy czekolada jest paleo?

Czy czekolada jest paleo? Czy czekolada jest zdrowa? Może to być zaskakujące, ale ciemna czekolada jest wyjątkowo zdrowa i powinna mieć miejsce w diecie każdego dbającego o zdrowie człowieka.

czekolada

Niestety niektórzy pod nazwą „czekolada” rozumieją cukier z mlekiem w proszku postraszony nieco czekoladą. Niestety takie coś nie ma nic wspólnego ze zdrowiem.

Prawdziwa czekolada jest gorzka, najlepiej 85% i więcej. To fantastyczny, intensywny smak, spora dawka przeciwutleniaczy i zdrowego tłuszczu – pyszna i zdrowa przekąska.

Tłuszcz czekoladowy jest bardzo zdrowy. Czekolada produkowana jest z miazgi kakaowej, czasem z dodatkiem czystego masła czekoladowego. Tłuszcz z nasion kakaowca to głównie jednonienasycone i nasycone kwasy tłuszczowe i bardzo niewielkie ilości tłuszczów wielonienasyconych. Podobny profil tłuszczu ma oliwa z oliwek.

Kwas stearynowy to tłuszcz nasycony (które to według mediów i lekarzy są skrajnie niebezpieczną trucizną), według badań obniża on poziom LDL i nie podnosi HDL ani cholesterolu całkowitego {1, 2}. Nawet chorzy na fobię cholesterolową mogą jeść czekoladę!

Najważniejszym składnikiem czekolady są polifenole. Czekolada zawiera wielokrotnie więcej tych przeciwutleniaczy w jednostce wagi niż jakiekolwiek „super-foods” (acai, borówki itp…). Najlepiej przebadanym antyoksydantem z czekolady są katechiny, należące do flawonoidów {3}.

Nie brakuje nam badań wiążących jedzenie czekolady z niskim ciśnieniem krwi {4, 5, 6, 7}. To wszystko jednak korelacje, a nie przyczyna-skutek.

Mamy jednak ciekawe badania kontrolowane i randomizowane, które pokazują, że jednak to nie korelacja, a wpływ czekolady. Stwierdzono w nich, że ciemna (a nie biała) czekolada obniża ciśnienie krwi {8, 9, 10}. Czekolada także poprawia krążenie tętnicze u palaczy {11}.

Według badań kluczowe są właśnie flawonoidy (przeciwutleniacze) – pozytywny wpływ czekolady na nasze zdrowie jest tym większy, im więcej tych związków zawiera ta czekolada {12}.

Co ciekawe, nie tylko antyoksydanty są zdrowe w czekoladzie. Błonnik z ziaren kakao także obniża ciśnienie krwi (przynajmniej u szczurów) {13}.

Jeśli choć nieco interesujesz się zdrowiem, to wiesz, że cholesterol sam z siebie nie jest groźny. Niebezpieczny jest utleniony cholesterol, szczególnie LDL. Kakao, główny składnik czekolady, chroni cholesterol LDL przed utlenianiem {14, 15, 16}. Co ciekawe, kakao działa tak nawet pite z mlekiem {17}. Właśnie dzięki temu ochronnemu działaniu jedzący czekoladę mają mniejsze szanse choroby niedokrwiennej serca {18, 19}.

Ciemna czekolada zwiększa także czułość na insulinę i stymuluje komórki beta trzustki {8, 9, 10}. Tak – o ile czekolada jest naprawdę gorzka i zawiera bardzo niewiele cukru, to jest ona zdrowa nawet dla cukrzyków!

Według naukowców czekolada może także pomagać stłuszczonej wątrobie {20} i chronić nas przed uszkodzeniami tkanek wywołanymi promieniowaniem UV {21, 22}.

Czekolada także poprawia funkcje mentalne, co szczególnie jest ważne na starość {10}. Są też badania pokazujące, że kakao zmniejsza stany zapalne {19}. Czekolada zawiera całkiem sporo magnezu, a także mangan, żelazo i miedź.

Pamiętaj, że najzdrowsza jest najciemniejsza (pod względem koloru) czekolada – jest ona najmniej przetwarzana. Są czekolady gorzkie nieco jaśniejsze – specjalny proces usuwa nieco goryczki, ale z nią także pozbywamy się przeciwutleniaczy.

Czekolada, by być zdrowa, musi być gorzka – jeśli jesz czekoladę 80% albo więcej i nie czujesz gorzkiego smaku, to być może na skutek odpowiedniego sposobu produkcji nie zawiera ona także wiele antyoksydantów.

Nie bój się prawdziwej gorzkiej czekolady i nie przejmuj się zjeść nawet kilka dużych kostek. To zdrowe i bardzo smaczne kalorie, którymi nie musimy się przejmować. Prawdziwie gorzka czekolada może mieć stałe miejsce w diecie dbających o zdrowie.

Pamiętaj, że czekolada może mieć u niektórych stymulujące działania, więc może być niekorzystne jedzenie jej przed snem.

Są przypadki, gdy czekolada nie jest wskazana – istnieje oczywiście alergia na kakao, może ono także powodować problemy u niektórych osób z problemami autoimmunologicznymi.

Na skutek nieodpowiedniego przechowywania i transportu ziaren kakao wiele czekolad na rynku zawiera niewielkie ilości pleśni i pochodzących z nich toksyn – u zdrowych osób nie jest to żaden problem, ale szczególnie nadwrażliwi na pleśń mogą mieć problemy z niektórymi markami albo partiami czekolady.

Ja lubię jeść ciemną, naprawdę gorzką i intensywną w smaku czekoladę. Czasem potrafię zjeść pół tabliczki, a czasem nie mam na nią ochoty przez kilka nawet dni.

A wy? Jadacie czekoladę? Jak gorzką potraficie zjeść?


Chcesz dostawać informacje na maila o nowych postach na stronie PaleoSMAK? Nie spamujemy, szanujemy prywatność i zawsze możesz się wypisać.

Czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Paleo dla dzieci? | Styl życia paleo

Źródła:
  1. Mensink RP. Effects of stearic acid on plasma lipid and lipoproteins in humans. Lipids. 2005 Dec;40(12):1201-5.
    DOI/Crossref: 10.1007/s11745-005-1486-x [PubMed] [Google Scholar]
  2. Hunter JE, Zhang J, Kris-Etherton PM. Cardiovascular disease risk of dietary stearic acid compared with trans, other saturated, and unsaturated fatty acids: a systematic review. Am J Clin Nutr. 2010 Jan;91(1):46-63.
    DOI/Crossref: 10.3945/ajcn.2009.27661 [PubMed] [Google Scholar]
  3. Wikipedia. Flawonoidy, dostęp 2020-01-20. [Link]
  4. Al-Safi SA, Ayoub NM, Al-Doghim I, Aboul-Enein FH. Dark chocolate and blood pressure: a novel study from Jordan. Curr Drug Deliv. 2011 Nov;8(6):595-9.
    DOI/Crossref: 10.2174/156720111797635496 [PubMed] [Google Scholar]
  5. McCullough ML, Chevaux K, Jackson L, Preston M, Martinez G, Schmitz HH, Coletti C, Campos H, Hollenberg NK. Hypertension, the Kuna, and the epidemiology of flavanols. J Cardiovasc Pharmacol. 2006;47 Suppl 2:S103-9.
    DOI/Crossref: 10.1097/00005344-200606001-00003 [PubMed] [Google Scholar]
  6. Saftlas AF, Triche EW, Beydoun H, Bracken MB. Does chocolate intake during pregnancy reduce the risks of preeclampsia and gestational hypertension? Ann Epidemiol. 2010 Aug;20(8):584-91.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.annepidem.2010.05.010 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  7. Buijsse B, Feskens EJ, Kok FJ, Kromhout D. Cocoa intake, blood pressure, and cardiovascular mortality: the Zutphen Elderly Study. Arch Intern Med. 2006 Feb 27;166(4):411-7.
    DOI/Crossref: 10.1001/archinte.166.4.411 [PubMed] [Google Scholar]
  8. Grassi D, Lippi C, Necozione S, Desideri G, Ferri C. Short-term administration of dark chocolate is followed by a significant increase in insulin sensitivity and a decrease in blood pressure in healthy persons. Am J Clin Nutr. 2005 Mar;81(3):611-4.
    DOI/Crossref: 10.1093/ajcn/81.3.611 [PubMed] [Google Scholar]
  9. Grassi D, Desideri G, Necozione S, Lippi C, Casale R, Properzi G, Blumberg JB, Ferri C. Blood pressure is reduced and insulin sensitivity increased in glucose-intolerant, hypertensive subjects after 15 days of consuming high-polyphenol dark chocolate. J Nutr. 2008 Sep;138(9):1671-6.
    DOI/Crossref: 10.1093/jn/138.9.1671 [PubMed] [Google Scholar]
  10. Mastroiacovo D, Kwik-Uribe C, Grassi D, Necozione S, Raffaele A, Pistacchio L, Righetti R, Bocale R, Lechiara MC, Marini C, Ferri C, Desideri G. Cocoa flavanol consumption improves cognitive function, blood pressure control, and metabolic profile in elderly subjects: the Cocoa, Cognition, and Aging (CoCoA) Study--a randomized controlled trial. Am J Clin Nutr. 2015 Mar;101(3):538-48.
    DOI/Crossref: 10.3945/ajcn.114.092189 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  11. Loffredo L, Carnevale R, Perri L, Catasca E, Augelletti T, Cangemi R, Albanese F, Piccheri C, Nocella C, Pignatelli P, Violi F. NOX2-mediated arterial dysfunction in smokers: acute effect of dark chocolate. Heart. 2011 Nov;97(21):1776-81.
    DOI/Crossref: 10.1136/heartjnl-2011-300304 [PubMed] [Google Scholar]
  12. Davison K, Berry NM, Misan G, Coates AM, Buckley JD, Howe PR. Dose-related effects of flavanol-rich cocoa on blood pressure. J Hum Hypertens. 2010 Sep;24(9):568-76.
    DOI/Crossref: 10.1038/jhh.2009.105 [PubMed] [Google Scholar]
  13. Sánchez D, Quiñones M, Moulay L, Muguerza B, Miguel M, Aleixandre A. Changes in arterial blood pressure of a soluble cocoa fiber product in spontaneously hypertensive rats. J Agric Food Chem. 2010 Feb 10;58(3):1493-501.
    DOI/Crossref: 10.1021/jf902080b [PubMed] [Google Scholar]
  14. Baba S, Natsume M, Yasuda A, Nakamura Y, Tamura T, Osakabe N, Kanegae M, Kondo K. Plasma LDL and HDL cholesterol and oxidized LDL concentrations are altered in normo- and hypercholesterolemic humans after intake of different levels of cocoa powder. J Nutr. 2007 Jun;137(6):1436-41.
    DOI/Crossref: 10.1093/jn/137.6.1436 [PubMed] [Google Scholar]
  15. Kurosawa T, Itoh F, Nozaki A, Nakano Y, Katsuda S, Osakabe N, Tsubone H, Kondo K, Itakura H. Suppressive effect of cocoa powder on atherosclerosis in Kurosawa and Kusanagi-hypercholesterolemic rabbits. J Atheroscler Thromb. 2005;12(1):20-8.
    DOI/Crossref: 10.5551/jat.12.20 [PubMed] [Google Scholar]
  16. Schewe T, Sies H. Myeloperoxidase-induced lipid peroxidation of LDL in the presence of nitrite. Protection by cocoa flavanols. Biofactors. 2005;24(1-4):49-58.
    DOI/Crossref: 10.1002/biof.5520240106 [PubMed] [Google Scholar]
  17. Khan N, Monagas M, Andres-Lacueva C, Casas R, Urpí-Sardà M, Lamuela-Raventós RM, Estruch R. Regular consumption of cocoa powder with milk increases HDL cholesterol and reduces oxidized LDL levels in subjects at high-risk of cardiovascular disease. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2012 Dec;22(12):1046-53.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.numecd.2011.02.001 [PubMed] [Google Scholar]
  18. Djoussé L, Hopkins PN, North KE, Pankow JS, Arnett DK, Ellison RC. Chocolate consumption is inversely associated with prevalent coronary heart disease: the National Heart, Lung, and Blood Institute Family Heart Study. Clin Nutr. 2011 Apr;30(2):182-7.
    DOI/Crossref: 10.1016/j.clnu.2010.08.005 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  19. Monagas M, Khan N, Andres-Lacueva C, Casas R, Urpí-Sardà M, Llorach R, Lamuela-Raventós RM, Estruch R. Effect of cocoa powder on the modulation of inflammatory biomarkers in patients at high risk of cardiovascular disease. Am J Clin Nutr. 2009 Nov;90(5):1144-50.
    DOI/Crossref: 10.3945/ajcn.2009.27716 [PubMed] [Google Scholar]
  20. Janevski M, Antonas KN, Sullivan-Gunn MJ, McGlynn MA, Lewandowski PA. The effect of cocoa supplementation on hepatic steatosis, reactive oxygen species and LFABP in a rat model of NASH. Comp Hepatol. 2011 Nov 14;10(1):10.
    DOI/Crossref: 10.1186/1476-5926-10-10 [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]
  21. Williams S, Tamburic S, Lally C. Eating chocolate can significantly protect the skin from UV light. J Cosmet Dermatol. 2009 Sep;8(3):169-73.
    DOI/Crossref: 10.1111/j.1473-2165.2009.00448.x [PubMed] [Google Scholar]
  22. Heinrich U, Neukam K, Tronnier H, Sies H, Stahl W. Long-term ingestion of high flavanol cocoa provides photoprotection against UV-induced erythema and improves skin condition in women. J Nutr. 2006 Jun;136(6):1565-9.
    DOI/Crossref: 10.1093/jn/136.6.1565 [PubMed] [Google Scholar]
Dodaj komentarz przez Facebooka poniżej albo formularzem na dole strony:

7 komentarzy do “Czy czekolada jest paleo?”

  1. Uwielbiam gorzką czekoladę, choć przyznaję, że najczęściej jem 64 -70%. Muszę przestawić się na 80%.
    Mam pytanie odnośnie folii aluminiowej, w którą owijają "lepsze" i lepsze czekolady: czy jest bardzo szkodliwa, czy w takim stanie skupienia żywności nie szkodzi?
    Pozdrawiam

    1. Dobre pytanie. Niektóre marki czekolady mają folię aluminiową pokrytą papierem i ten papier dotyka czekolady. Coś mi się obija po głowie, że były badania na ten temat i że czekolada nie przejmuje za dużo glinu.
      Szybkie szukanie na sieci i znalazłem to:
      https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6804775/
      "older literature data stressed out that the leakage of aluminum from aluminum foil is almost neglectable in following food types and products: starch, sugar, egg, powder, coffee, chocolate, and tea packed in bare aluminum foil and undergone treatments such as storing at room temperature, in the refrigerator, freezing, and heating"

  2. Tak, lubię wyłącznie gorzką ,co najmniej 75%,czasem z laskowymi orzechami.Ale ,kiedy spróbowałam 95% ,to na długo mi wystarczyło.Teraz wybieram taką 80-85%,zaspokajam nią głód na słodycze.Zwykłe czekolady są okropnie słodkie, maziste i miękkie, nietrudno sobie wyobrazić ich skład, nawet bez czytania.Pozdrawiam czekoladowo.

  3. Uwielbiam kakao pod wszelkimi postaciami – gorzka czekolada 85%, surowe kakao w proszku, surowe ziarna kakaowca. Moją słabością są czekoladowe kremy z awokado, domowej roboty pralinki (czekolada+nadzienie z masła migdałowego) oraz czekoladowe ciasta pieczone (z dyni/batatów) lub na zimno (śmietana kokosowa+czekolada). Aromat kakao tak bardzo mi odpowiada że do przepisów nie używam wcale słodzideł lub minimalne ich ilości. Pozdrawiam

Dodaj komentarz

Twój adres nie zostanie opublikowany. Pola wymagane są oznaczone symbolem *